Artikelsgewijs eerste tranche van de wijziging van de Wet op de publieke gezondheid
Op 23 mei 2023 is de eerste tranche van wijziging van de Wet op de Publieke Gezondheid (WPG) aangenomen door de de Eerste Kamer. De volgende partijen stemden voor deze wetswijziging: SP, GroenLinks, Volt, Fractie Den Haan, PvdA, Lid Gündoğan, D66, ChristenUnie, VVD en CDA. Deze partijen stemden tegen deze wetswijziging: PVV, PvdD, SGP, DENK, FVD, JA21, BBB, BIJ1, Groep Van Haga en Lid Omtzigt. Dit betekend dat de wetswijziging aangenomen is. De wet is inmiddels op 7 juni 2023 gepubliceerd in het staatsblad. U treft de publicatie van de wet in het staatsblad hier aan.
Ik heb getracht om als niet jurist op hoofdlijnen een toelichting te geven wat artikelsgewijs wordt gewijzigd. Hieronder treft u artikelsgewijs de belangrijkste implicaties aan:
Artikel 20A Het moet gaan om het belang van de volksgezondheid en infectieziekte A1. Bepaling worden buiten werking gesteld indien deze niet langer nodig zijn. De ministeriële regeling moet onverwijld worden voorgelegd aan de Tweede Kamer.
Artikel 20B De Ministerraad haalt een infectieziekte A1 van de lijst af. Waarbij ook nog de mogelijkheid bestaat om af te schalen naar infectieziekte A2, B1, of B2. Er dient hiervoor een voorstel van wet naar de Tweede Kamer gezonden te worden.
In de Wet op de Publieke Gezondheid wordt vervolgens op diverse plaatsen de A ziekte vervangen door A1 of A2 ziekte.
Artikel 58a geeft diverses definities die toegepast worden om toegekende bevoegdheden uit te oefenen.
Artikel 58b Er moet sprake zijn van een ernstige bedreiging van de volksgezondheid. De toegepaste bevoegdheden moeten geschikt zijn voor afwending van de dreiging. Grondrecht moeten in redelijke verhouding en zo beperkt mogelijk worden ingeperkt en er moeten dan geen alternatieven beschikbaar zijn.
Artikel 58c (reguliere procedure) Een ministeriële regeling volgens paragraaf 8 van dit hoofdstuk dient een week voorgelegd te worden aan de Tweede Kamer en Eerste Kamer. Indien één derde niet instemt wordt de regeling niet ingevoerd. Indien de regeling niet langer noodzakelijk is wordt deze zo spoedig mogelijk ingetrokken.
Artikel 58ca (bijzondere procedure) De voorlegperiode van een week in artikel 58c is niet van toepassing. Bij een ernstige ontwrichting van de maatschappij, directe dreiging daarvan, of onverwijlde toepassing noodzakelijk is zend de minister uiterlijk twee dagen na directe ingang van de ministeriële regeling naar de Tweede en Eerste Kamer en heeft de Tweede Kamer een week de tijd om met 50 personen de maatregel terug te draaien. De regeling kan steeds 8 weken verlengd worden met gebruik making van de reguliere procedure in artikel 58C.
Artikel 58cb Een afzonderlijke ministeriële regeling kan een vervaltermijn bepalen voor reguliere maatregelen. Hier kunnen wederom vijftig Tweede Kamerleden tegen opkomen. Indien er een vervaltermijn bepaalt wordt mag dit maximaal 8 weken zijn.
Artikel 58d (noodbevoegdheid) Bij een ernstige ontwrichting van de maatschappij, directe dreiging daarvan, of onverwijlde toepassing noodzakelijk is en een maatregel is niet toereikend kan er na voorlegging van 24 uur van een maatregel een maatregel worden getroffen bij ministeriële regeling. Deze duurt 8 weken en kan dan weer 8 weken verlengd worden. Een voorstel van wet wordt onverwijld ingestuurd en indien deze verworpen wordt vervalt de regeling.
Artikel 58e biedt de mogelijkheid tot differentiatie, ontheffing en lokaal maatwerk.
Artikel 58f bepaald dat een door de minister te bepalen veilige afstand in acht genomen dient te worden. Deze geldt niet: voor personen op hetzelfde adres woonachtig, opsporingsambtenaren/toezichthouders, beveiligingsmedewerker, zorgverlener, mantelzorger of geestelijke bedienaar of persoon die werkzaam is bij een justitiële inrichting, bij de politie, de brandweer, de krijgsmacht, of die eerste hulp biedt bij een het leven of de gezondheid bedreigende situatie, voor zover deze zijn taak of het bieden van eerste hulp niet op gepaste wijze kan uitoefenen met inachtneming van de veilige afstand, begeleiders gehandicapten/minderjarigen.
Artikel 58g Verplichting tot hygiënemaatregelen en/of persoonlijke beschermingsmiddelen
Artikel 58h sluiten van publieke plaatsen, beperkingen zoals maximaal aantal aanwezige personen, geen beperkingen in: stembureaus, vergaderingen Staten Generaal, provincies, gemeenteraad etc, gerechtsgebouw.
Artikel 58i Verbieden van evenementen, beperkingen stellen zoals een maximum aantal aanwezige personen.
Artikel 58j Artikel 58d, eerste lid, en 58f tot en met 58i gestelde regels in acht kunnen nemen. Schriftelijke aanwijzingen van burgemeester of voorzitter veiligheidsregio met redenen omkleed; in geval van spoedeisend belang kan de burgemeester een bevel geven.
Artikel 58k Schriftelijke aanwijzingen voor besloten plaatsen. Besloten plaatsen kunnen ook kantoren of bedrijven zijn. In spoedeisende gevallen kan er een bevel worden gegeven.
Artikel 58l Bevel tot beëindiging gedraging, activiteit of verwijdering van personen uit besloten plaatsen.
Artikel 58m bevelen met betrekking tot naleving maatregelen artikelen 58d, eerste lid, en 58f tot en met 58i
Artikel 58n Zorgaanbieder dient artikel 58d, eerste lid, en 58f tot en met 58i gestelde regels redelijkerwijs in acht te nemen. Voorwaarden stellen aan toegang zorglocatie. Schriftelijke aanwijzing of bevel van de minister richting zorgaanbieder. Extra voorwaarden stellen aan zorglocatie zoals maximum personen tenzij belang volksgezondheid zich hier tegen verzet. Één familielid moet wel toegang blijven krijgen. Uitzondering voor geestelijk verzorger en onder andere advocaat.
Artikel 58o Het (gedeeltelijk) verbieden van bedrijfsmatig personenvervoer. Het stellen van aanvullende eisen met betrekking tot bedrijfsmatig personen vervoer.
Artikel 58p De reiziger die Nederland binnenkomt, moet aan de hand van een test gezondheid aan tonen. De reiziger die Nederland uitgaat die aan de hand van een test gezondheid aan te tonen. Aanvullende eisen die gesteld kunnen worden: a . de vaststelling van de identiteit van de geteste persoon; b. het type test dat is uitgevoerd; c. de wijze waarop de testuitslag wordt aangetoond; d. de termijn waarbinnen de test moet zijn uitgevoerd ten opzichte van het moment van inreis in Nederland.
Artikel 58q Tonen van een vaccinatiebewijs of herstelbewijs leidt tot uitzondering van de testplicht.
Artikel 58r Verplichting tot thuisquarantaine indien je Nederland binnenkomt vanuit een door de minister aangewezen gebied. Met een test kan de thuisquarantaine eventueel worden bekort. Eventuele aanvullende eisen bij ministeriële regeling: a. de vaststelling van de identiteit van de geteste persoon; b. het type test dat is uitgevoerd; c. de wijze waarop de testuitslag wordt aangetoond. 4. Dit artikel laat de toepassing van artikel 35 onverlet.
Artikel 58s Indien je gevaccineerd bent of een herstelbewijs hebt wordt je uitgezonderd van de thuisquarantaineplicht. Eventuele ontheffing door de burgemeester of voorzitter van de veiligheidsregio kan op basis van ministeriële regeling worden bepaald.
Artikel 58t Verzoek aan de rechter opheffen thuisquarantaine. De rechter dient uiterlijk drie dagen na verzoek te beslissen. Er staat tegen de beslissing geen beroep open.
Artikel 58u Verklaring invullen bij aankomst dat iemand onverwijld in thuisquarantaine gaat of ontheffing heeft.
Artikel 58v De minister kan een melding doen van de verblijfsplaats van een persoon aan de burgemeester bij niet naleving quarantaineplicht. De minister kent zich de bevoegdheid toe om deze gegevens te verwerker en zal deze voor een volgens een ministeriële regeling bepaalde periode opslaan.
Artikel 58w Papieren thuisquarantaine verklaring kan gevraagd worden ingenomen worden. Gegevensverwerking wordt hier toegekend aan de persoon die deze verklaring vraagt.
Artikel 58x Thuisquarantaineplicht Caribisch Nederland
Artikel 58y Inzichtelijk maken aan Staten Generaal hoe de epidemie bestreden wordt. Maandelijks overzicht van maatregelen en voortgang. De burgemeester verstrekt gegevens aan de minister hiertoe desgevraagd. Voorzitter van de veiligheidsregio is voor ingeroepen bevoegdheden verantwoording verschuldigd aan de betreffende gemeenteraden.
Artikel 58z Er last onder bestuursdwang of last onder dwangsom worden opgelegd door de minister, burgemeester of voorzitter van de veiligheidsregio waar van toepassing.
Artikel 58za De voorzitter van de veiligheidsregio of de burgemeester kan een bestuurlijke boete uitdelen.
Artikel 64a Grondslag voor andere toezichthouders dan IGJ en NVWA
Artikel 65a Grondslag voor aanwijzing buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA)
Artikel 68Bis Strafbaarstelling niet naleven maatregelen ter bestrijding epidemie. Geldboete eerste categorie of hechtenis van 7 dagen.
Artikel 68ka Last onder dwangsom BES
Artikel 68kb Bestuurlijke boete BES
Tijdelijke wet coronatoegangsbewijzen artikel II Bewaren 6 tot 12 maanden van een testuitslag. Daarna dient dossier vernietigd te worden. GGD is vrijgesteld van deze verplichting.
Wijziging Kieswet artikel 11c aanwijzingen door medewerkers stembureau. Voorzitter kan persoon verplichten om de stemlocatie niet te betreden of te verlaten.
Wijziging artikel 57e Wet Kinderopvang Vrijstelling van bepaalde artikelen WPG voor ten hoogste drie maanden.
Wijziging artikel 28 arbeidsomstandighedenwet Mogelijkheid tot het stilleggen van werk op aanwijzing van toezichthouders.
Artikel 1e Wet op de economische delicten dus toevoegen overtreding stilleggen werk als economisch delict.
